Thế rồi từ đây mới biết thêm một loại hoa quỳ khác không phải họ hàng nhà cúc, vào lúc nó đã qua mùa. Đó là hoa sen quỳ, họ hàng của hoa sen!
Hai loại hoa này nhìn qua thì giống nhau cực kì luôn đấy!
Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn
Những bông Sen đang khoe sắc trong đầm
Chúng tớ đã giới thiệu đến các bạn chùm ảnh mùa sen bắt đầu. Hôm nay như đã hứa, chúng tớ sẽ mách các bạn cách phân biệt sen và quỳ nhé!
Hẳn trong các bạn, ai cũng đã từng có lần phải trầm trồ trước vẻ đẹp của đầm sen mỗi đợt vào mùa, hoặc chí ít, trong một lần đi chơi cùng đám bạn, đã từng mua một bó hoa sen về nhà cắm chơi.
Cả hương và sắc của sen đều vô cùng dịu dàng, không chỉ dùng để ngắm, để trưng bày, sen đã đi vào trong cuộc sống của người Việt từ món chè hạt sen, cho đến trà ướp sen ...
Hoa quỳ cũng là một loại sen và nó còn có tên là "sen quỳ" nữa. Nhưng người ta trồng quỳ để lấy hạt là chủ yếu, vì thế khi cắt non nụ để đi bán, hoa sẽ nhanh chóng bị thâm và "lụi" đi. Nói tóm lại là đã chọn để cắm trong nhà, hoa sen là lựa chọn tuyệt vời!
Chúng tớ đã phải mất nguyên một ngày "lăn lê" đường phố để tìm hiểu sự khác nhau giữa 2 loại hoa sen và hoa quỳ. Đầu tiên là chúng tớ "cầu cứu" một cô bán hàng hoa rong trên phố. Cô ý tỏ ra cực nhiệt tình, bổ ra hai bó hoa, chỉ cho chúng tớ đâu là sen đâu là quỳ một cách "rất có căn cứ" làm chúng tớ tin "sái cổ", gật đầu lia lịa!
Đoạn "phân tích" của cô bán hàng rong làm chúng tớ tin "sái cổ"
Nhưng để chắc chắn những thông tin của cô bán hàng hoàn toàn chính xác, chúng mình làm thêm một công việc nữa là ghé qua đầm sen của chú Trọng, một người làm nghề "nuôi" sen lâu năm, nằm trên con đường Hàn Quốc đoạn rẽ vào Công Viên Nước Hồ Tây để xác thực lại độ tin cậy.
Kết quả làm cho bọn tớ muốn ngã "lộn nhào": Cả ba bó hoa chúng tớ mang đến theo lời cô bán sen trên phố Yên Phụ là 2 bó hoa sen và một bó hoa Quỳ thực ra là 3 bó hoa Quỳ hoàn toàn.
Thấy chúng tớ còn chưa tin lắm, chú Trọng chèo thuyền ra giữa hồ mang vào một nụ sen và bảo chúng tớ tách cánh sen ra kiểm tra. Và đây là kết quả này!
Màu sắc và hình dáng
Thực tế, nếu để hai bông hoa Sen và hoa Quỳ cạnh nhau, bạn sẽ thấy ngay sự khác biệt. Sen có màu hồng, sắc hồng mà chúng mình vẫn hay ưu ái gọi tên là màu hồng cánh sen.
Còn hoa Quỳ có màu đậm hơn rất nhiều, ngoài ra hoa Quỳ còn có cả màu trắng các bạn nhé! Hoa Sen có hình dạng bầu bĩnh, vuốt tròn theo hướng từ dưới lên trên, hoa Quỳ cũng vuốt tròn từ dưới lên trên, nhưng độ dài của bông hoa hơn hoa sen tương đối nhiều.
Hoa Quỳ (bên trái) luôn có đỉnh nhọn và khó tách ra hơn hoa Sen (bên phải)
Bên trong cánh hoa
Vạch bên trong bông hoa, sau lớp cánh dài là một lớp cánh mỏng nằm sát nhụy sen, hoa Quỳ chỉ có duy nhất lớp cánh dài bên ngoài, lớp cánh mỏng bên trong hoàn toàn không có.
Giờ đây có thể dễ dàng phân biệt hoa Sen (bên trái)
và hoa Quỳ (bên phải) sau khi tách các lớp cánh hoa
Sen dày bông hơn, khi còn là nụ, nếu bạn bóp nhẹ vào bông hoa sẽ cảm nhận rõ độ dày của những cánh hoa bên trong, còn với hoa quỳ, vì ít cánh nên bông hoa tương đối mềm, bóp vào thấy xì ra không khí bên trong.
Về thân của hoa: Hoa sen thân hoa phẳng hơn, ít gai hơn.
Thân hoa Sen (bên phải)
Mùi thơm
Hoa quỳ được hái từ lúc còn non, cành cắm cánh hoa sẽ càng thâm lại, rồi rơi rụng dần cho đến khi chỉ còn trơ ra mỗi phần nhụy hoa. Hoa sen mang về cắm sẽ nở và bền hoa trong khoảng ba ngày. Cả hai loài hoa này đều có mùi thơm, riêng hoa quỳ có mùi thơm hơi hắc, nồng hơn khi bạn đưa gần lên mũi ngửi.
Trên đây là những thông tin cơ bản dành cho bạn khi bạn quyết định đi mua hoa sen về cắm trong nhà mùa này. Giá mỗi bó hoa sen 10 bông mua trực tiếp tại đầm sen Hồ Tây vào khoảng 50-60K, những cô bán hàng rong trên phố Yên Phụ thường hét giá 40k cho mỗi bó hoa sen "giả cầy", bạn mặc cả xuống 20k các cô cũng bán.
Xin phép chú Trọng ra về, trên đường đi chúng mình để ý quan sát và phát hiện ra một sự thật quá đỗi bất ngờ... 100% hàng hoa rong kéo dài từ Công Viên Nước về đến Hồ Tây đều bán hoa quỳ cho khách, mùa này mua được sen thật đúng là quá khó!
Rất nhiều những bông hoa được bán rong trên đường đã
được xác định là hoa quỳ các bạn nhé!
Cho đến tận bây giờ, thấy trên phố phường bán toàn hoa quỳ, người mua cứ đinh ninh là hoa sen. Thực ra, ở Hà Nội, không dễ mua hoa sen và đắt gấp chục lần hoa quỳ. Vì ít người phân biệt được sen với quỳ, nên người bán bán quỳ với giá sen. Nếu chịu trả giá, sẽ thấp hơn nhiều. Nhưng vấn đề là, quỳ không mang lại những giá trị như sen, mà người mua cần.
Nhà em xin nêu một số đặc điểm giữa sen và quỳ, hi vọng người yêu, thích sen phân biệt được, để khỏi bị hớ. Và quan trọng nhất vẫn là, được chiêm ngưỡng và thưởng thức hoa sen với đầy đủ tính chất, giá trị của nó. Chứ không, mua phải hoa quỳ về cắm, lễ sống nó cũng chả nở cho đâu à. Bí quá, không có sen, mua quỳ về cắm cũng được. Nhưng phải chịu khó nhặt cánh nó ném đi, không thì chỉ tổ mùi thối.
1. Thân
Cuống hoa và lá sen nhỏ và nhiều gai hơn quỳ. Nhưng gai sen không sắc, ác như quỳ. Vô tình sờ vào, cũng không bị cào tổn thương. Vì thế, người ta lội vào giữa đám sen cũng không làm sao. Thậm chí, lả lơi giữa đầm sen cũng vẫn an toàn. Còn nếu là quỳ, thì có mà... thương tích đầy mình. Gai sen gây tổn thương da lành (không có độc tính), không bị buốt, nhức, ngứa như quỳ.
2. Lá
Mặt dưới lá sen ít lông, mịn và mượt hơn quỳ. Không gây ngứa ngáy như quỳ. Do vậy, mới dùng để gói cốm, thịt, xôi... còn nếu dùng lá quỳ, mà không làm sạch lông, thì có mà... giã họng.
3. Búp (nụ)
Búp sen hình bầu, đầu không vót nhọn như quỳ. Búp sen tròn và to, nhưng ngắn hơn quỳ. Nhìn có cảm giác đầy đặn hơn quỳ. Sờ vào, chắc hơn búp quỳ. Đỉnh các cánh cong, chứ không nhọn hoắt như quỳ. Búp sen già, cánh có xu hướng mở ra, nhìn như miệng hồ lô, cánh hoa dưới gốc không rụng, vẫn dai. Nếu là sen hồng, đầu cánh hồng thẫm. Trong khi, búp quỳ già, cánh có xu hướng vón chặt lại, nhìn như mũi giáo, cánh hoa dưới gốc tự rụng, hoặc khẽ đụng vào là rụng. Đầu cánh búp quỳ hồng già, chuyển sang tím đen và héo, tóp lại. Khi mua, cứ cầm bó hoa chúi xuống dất, rũ rũ vài cái. Nếu là quỳ, thì cánh sẽ rụng rơi ra rất nhiều, sen thì không. Nếu người bán ngắt hết các cánh bên ngoài dễ rụng rồi, thì nhìn bó hoa quỳ rất mỏng, cánh ngoài còn lại non choẽn (nên nó sẽ thối và gục đầu chứ không nở). Hoa sen, thì không có lí do ngắt cánh. Kể cả khi cánh ngoài bung ra, cũng vẫn dính chặt cuống, rũ không rơi.
Búp sen và quỳ trắng
Búp hoa sen và quỳ hồng
4. Hoa (bông)
Hoa sen dễ nở, nếu ngắt, thì tươi được khoảng ba ngày. Khi nở, cánh sen hình bầu, rộng, tươi, kể cả khi rụng xuống cũng vẫn tươi. Hoa sen nở bung, xoè ra hết cánh, nên nhìn rất to, cánh vẫn còn nguyên khi nở. Nở rồi mới rụng cánh. Cánh sen màu hồng phớt hoặc trắng tinh. Hoa sen nhiều lớp cánh, nên sờ vào nửa trên của hoa không bị xọp như quỳ (quỳ chỉ có một lớp cánh lớn dần ngay từ khi ra nụ). Còn quỳ rất khó nở, nếu ngắt, thì gần như không nở, cả bông hoa bị gục và rụng cánh dần. Cánh quỳ hình mui thuyền (nhọn), dài và lòng cánh bé, có đấu hiệu héo, khô ngay khi chưa rụng. Không nở cũng rụng cánh lả tả. Cánh quỳ màu tím thẫm hoặc tím than, chứ không hồng, hoặc trắng lợt (pha xanh, nhìn dại dại). Khi hoa quỳ nòi nhuỵ ra (nở vì cánh rụng gần hết), chỉ còn vài cánh dính lại và nhanh chóng rụng nốt, coi như đã tàn. Hoa sen, dù bị héo, mà chưa rụng cánh hoặc chết hẳn, khi cắm, sẽ tự tươi trở lại và nở như thường. Còn hoa quỳ, chớm héo, thì chỉ có ném đi thôi. Cho nên, người bán hoa, lúc nào cũng bơm nước cho quỳ.
Hoa sen và quỳ hồng
Hoa sen và quỳ trắng
5. Mùi hương
Cánh sen có mùi thơm, cánh quỳ không có. Hương sen thơm mát, dễ chịu, ngay khi nụ hé là có mùi rồi, ở xa cũng ngửi thấy mùi. Còn hương quỳ nồng, ngái, hắc, khi nòi nhuỵ ra mới có mùi, ngửi sát mới thấy mùi. Vì vậy, nếu cắm một bình sen, cả căn phòng sẽ có mùi thơm, còn quỳ thì không. Ngang qua đầm sen cũng vậy, dù ở xa mà xuôi chiều gió là ngửi được mùi thơm. Còn quỳ, thì phải tới tận nơi, thậm chí lội vào giữa đầm cũng chả có mùi nếu không có hoa nở ngay chân.
6. Hạt và tâm
Hạt sen và quỳ, nhìn bên ngoài như nhau. Nhưng tâm sen có vị đắng, chát. Ăn xong một lúc mới thấy ngọt mát. Hạt sen có vị ngậy, béo, thanh. Ăn cả hạt và tâm, chỉ hơi hơi ngọt kiểu của đường. Còn quỳ, thì ngọt nhợ kiểu mì chính (bột ngọt), ăn không quen có cảm giác buồn nôn, tâm quỳ chát nhiều, ít đắng. Ăn xong một lúc, cũng chỉ thấy vị chát.
7. Côn trùng
Hoa sen chỉ cần hé nụ, là ong, bướm, kiến, dĩ... bu lại rất lâu. Còn quỳ, phải khi nở trơ nhuỵ, mới thấy côn trùng sà vào (chủ yếu là bướm), nhưng lại bay đi ngay, không đậu lại hút mật.
8. Dược lí, nguyên liệu
Cả quỳ và sen đều được sử dụng triệt để, nhưng tác dụng dược lí và nguyên liệu khác nhau. Tâm sen dùng để ướp trà, có tác dụng về an thần, lợi tiểu, tim mạch, tì vị, tâm quỳ lại không. Hạt sen dùng làm nguyên liệu mứt, chè, bánh, kẹo... nhưng bây giờ, chắc họ dùng toàn hạt quỳ nên ăn không có vị sen. Nếu là sen thật, thì lấy đâu ra lắm thế? Hạt quỳ, chủ yếu làm nguyên liệu chiết xuất dầu ăn.
Tóm lại, với tình hình thị trường bây giờ, khoảng 90% người mua sen vớ phải quỳ. Sản phẩm là quỳ, nhưng giá cả của sen (sen luôn cao giá hơn quỳ gấp 5 – 10 lần).
Đầm sen trắng
Sen hồng chợt nở nhớ mùa hạ xưa
Con đường gầy guộc nắng mưa
Em xa lối ấy
Sao chưa thấy về?
Thanh Trắc Nguyễn Văn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét