Chuồn chuồn kim: TỔNG THỐNG OBAMA VÀ AKI

Hôm nay 19/5/2014 là một ngày trọng đại trong lịch sử gia đình mình. Ngày hôm nay, mình, bà xã và con trai Aki Phạm Nhật Minh đã được gặp mặt Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama - con người mà lâu nay mình coi là hình mẫu để phấn đấu noi gương.

Như mình đã nói ở đâu đó với bạn bè, mình từ lâu đã nghĩ rằng mình không có tương lai gì làm việc trong lĩnh vực công của Việt Nam. Là người được đào tạo về ngành hành chính/chính sách, làm việc công ích là việc mình vừa có chuyên môn lại vừa có đam mê. Tuy thế hoàn cảnh đất nước Việt Nam mình giờ đang ở cái thế mà những người nghĩ và tin những điều như mình nếu vào làm việc trong nó thì sẽ bị bóp cho nát ngọc hành. Mình đã quyết ở trong đầu lâu nay là chắc sẽ dành phần đời còn lại cho tròn chữ hiếu nghĩa bằng cách giúp đỡ quê Việt Nam từ ngoài. Mình suy nghĩ và thấy rằng tính cách mình phù hợp nhất với những tiêu chí của Đảng Dân chủ Hoa Kỳ - là Đảng cầm quyền hiện nay. Những người bạn Mỹ thân thiết xưa nay của mình đa phần đều là người ủng hộ Đảng Dân chủ nên giờ đã nghĩ đến việc biến đây thành quê hương thì mình cũng thu nhận luôn Đảng Dân chủ làm lập trường chính trị của mình và hy vọng sẽ đóng góp, thúc đẩy, cống hiến thế nào để giúp hỗ trợ tốt nhất cho quê Việt Nam thông qua các cơ chế lập chính sách đối ngoại của Đảng Dân chủ. Xin lưu ý mình chỉ nói quê Việt Nam với ý là đồng bào mình thôi.

Điều may mắn của mình là nhận được sự nâng đỡ, hỗ trợ của nhiều người bạn như đã nói ở trên. Đảng Dân chủ Mỹ cũng cởi mở với người nhập cư và việc mình học ở Princeton là một đại học hạng nhất của Hoa Kỳ cũng giúp ích nhiều cho mình. Mới tham gia vài năm vào lĩnh vực này mà mình đã đạt được nhiều thành quả người khác chưa đạt được. Mình nói chung thấy không xa lạ với những chính khách Đảng Dân chủ đang nắm các trọng trách chính trị của Hoa Kỳ.

Vài tuần trước mình nhận được một thư mời đến dự một buổi tiệc tối của lãnh đạo phe Dân chủ trong Quốc hội Hoa Kỳ do chính Tổng thống Obama làm chủ tiệc. Mình dù đã từng ở rất gần Tổng thống Clinton năm 2000 khi Tổng thống qua Việt Nam, từng bắt tay bà Clinton khi đó mới được bầu làm Thượng nghị sỹ New York, nhưng chưa bao giờ gặp mặt Tổng thống Obama, là người mà cả nhà mình đều rất quý mến. Mình gọi điện ngay để báo mình sẽ tham gia bữa tiệc tối, và không hiểu mình lẻo mép thế nào mà đại diện ban tổ chức hỏi luôn nếu vợ mày muốn đi cùng thì mời bà ấy luôn, mình sướng quá bảo là thế con trai bọn tao mà biết bố mẹ được đi gặp Tổng thống thì nó hãnh diện lắm. Đại diện ban tổ chức lại hỏi con trai ông mấy tuổi, mình bảo cháu nó tháng 9 này tròn 7 tuổi, và người đó nói thế để chúng tôi kiểm tra nếu cháu đi được chúng tôi sẽ báo lại.Mình tự dưng lại được hưởng một sự ưu đãi thế đâm ra sướng mê man mấy tuần vừa rồi. Tính mình thì bạn bè đều biết là có điều gì vui là không giấu được nên mấy tuần vừa rồi quả là quá mức chịu đựng. Cuối tuần trước mới nhận được tin là con trai Aki 6 tuổi rưỡi đã được chấp thuận đến dự buổi tiệc mà chỉ có số khách tối đa 60 người thì mình sung sướng quá. Và như mọi người thấy là vác con đi mua complet cho con để mặc trong ngày vui hôm nay luôn.

Khi mình được mời đi dự buổi này thì vẫn chưa có việc Trung Quốc lấn Biển Đông, trong thời gian vừa rồi thì mọi người thấy là tình hình cứ căng thẳng dần. Việc bọn mình được mời đi ăn tối với Tổng thống chỉ có người trong gia đình biết và điều đặc biệt là cả bố đẻ và bố vợ mình đều nhắn nhủ là nếu được thì mình nói với Tổng thống về xung đột theo hướng bênh vực Việt Nam. Mình nghe nhưng chỉ cười xòa vì mình cũng biết những buổi thế này không phải bạ nói gì là nói được. Nhiều lúc nghi lễ rất khắt khe quay đầu quay cổ còn phải để ý, sao mà đòi nói câu nọ câu kia với Tổng thống như đúng rồi thế được. Điều duy nhất mình quan tâm là sẽ được chụp ảnh với Tổng thống và mình nghĩ bụng thật là vui cho cái cậu con trai mình mới 6 tuổi hơn đã được hưởng may mắn tuyệt vời này. Bà xã nhà mình thì tính tình khá là giản dị và không như mình không câu nệ coi nặng những việc hình thức như gặp hay chụp ảnh với Tổng thống lắm, và làm là chỉ để cho mình vui thôi. Mình rất biết ơn sự hỗ trợ và đồng lõa của vợ trong những trò đùa nghịch của mình như lần này.

Mấy hôm vừa rồi thành thật với mọi người phấn khích đếch ngủ được, đếch làm gì được cả. Khổ thân mọi người xung quanh phải chịu đựng mình suốt ngày lảm nhảm nói việc này. Khổ thân bố mẹ mình ở Việt Nam gặp lắm việc vui cùng lúc quá. Đêm chủ nhật Việt Nam thì em trai mình tốt nghiệp tiến sĩ, đêm thứ Hai Việt Nam thì cả nhà mình rồng rắn đi gặp Tổng thống làm ông bà cứ gọi là bay tít cung mây. Mình vẫn cứ phải dặn con là đừng kể gì vội vì những sự việc thế này đến phút cuối vẫn có thể thay đổi và mình không muốn có sự lỡ làng nào.

Đợi mãi cũng đến ngày hôm nay. Sáng mình lái xe đi xa đến văn phòng đảng Dân chủ lấy một cái huy hiệu cài áo để cài vào ve áo complet của Aki. Theo lịch là 5h chiều khách khứa phải lục tục đến. Mình đón con đi học về rồi đưa Aki đi sửa tóc, cho cậu ăn uống vì sợ đến nơi đồ ăn người lớn cháu không ăn được. Cả nhà ra khỏi nhà lúc 4.30 chiều. Khổ thân em Việt còn bé không được đi cứ khóc. Điểm đến là một gia đình ở một khu chỉ cách nhà bọn mình chừng 10 phút, ở gần bờ sông Potomac.

Mình mang nào là máy ảnh ống kính to, mấy quyển sách của Tổng thống định để xin chữ ký về tặng ông nội ông ngoại, ai ngờ đến nơi an ninh yêu cầu bỏ tất cả lại bên ngoài. Xe ô tô cũng không được tự đỗ mà phải để người khác đến lái đi chỗ khác để. Ba người nhà mình đi vào sau nhà thì đã có đông người đứng ở bãi cỏ. Hôm nay trời rất đẹp và khuôn viên nhà đó cũng rất đẹp với bể bơi, sân vườn thoáng rộng, nhiều chỗ đứng. Khách khứa rải rác nhiều chỗ và ai cũng thân thiện. Một lúc thì nhiều người mà mình quen mặt cũng đến, trong đó có Thống đốc Maryland là bang mình sống, và nhiều lãnh đạo Quốc hội Hoa Kỳ quen mặt trên TV. Mọi người phục vụ đi lại mang nhiều đồ ăn chơi và đồ uống. Bọn mình vui hưởng không khí trong lành, quang cảnh đẹp và nói chuyện với những người chung lý tưởng. Khoảng 6h thì bọn mình được bảo là vào nhà để chờ Tổng thống sắp đến. Quy định là đi toilet hay gì thì đi đi, lúc nào Tổng thống đến thì nội bất xuất, ngoại bất nhập, và ị tè gì cố nín.

Đợi chừng nửa tiếng thì bọn mình được bảo là xếp hàng đi cầu thang lên tầng trên chụp ảnh cùng Tổng thống. Aki hôm nay rất chững chạc và ngoan ngoãn chứ không nghịch đùa như mọi khi. Xếp hàng được chừng 10 phút thì đến lượt bọn mình đi vào căn phòng có đặt lò sưởi của gia đình. Vừa bước vào thì mình đã nhìn thấy Tổng thống Obama đang tươi cười chào đón mọi người, mỗi người đứng chụp ảnh và chào hỏi Tổng thống một lúc.

Thấy một thím đi trước đứng lại rất lâu với Tổng thống nói cái gì đó dài dòng mình nghĩ là thôi thế là có thể hoàn thành nhiệm vụ các cụ nhà mình giao cho rồi. Đến lượt bọn mình thì Hiền đi trước, Aki, rồi mình. Hiền và mình bắt tay Tổng thống trước. Tổng thống rất vui vẻ, thân mật, tươi cười. Mình bảo là gia đình bọn tôi rất là yêu quý Tổng thống nên hôm nay rất vui được gặp Tổng thống thế này. Hiền bảo Aki ủng hộ Tổng thống từ năm cháu 3 tuổi cơ. Tổng thống hỏi Aki học lớp mấy, Aki trả lời lớp 1, xong Tổng thống hỏi chàng trai, việc học có tốt không? Aki ngượng không nói gì. Sau đó mình nói là Tổng thống Obama, xin làm hết sức giúp đỡ Việt Nam lúc này trong xung đột với Trung Quốc. Tổng thống nói: we are trying very hard right now - hiện chúng tôi đang hết sức cố gắng. Mình cảm ơn và bảo thêm là mơ ước lớn nhất của tôi là bao giờ Tổng thống thăm Hà Nội lần đầu thì cho tôi làm phiên dịch lúc Ngài có bài phát biểu trực tiếp với người dân Việt Nam. Tổng thống Obama cười vỗ vai mình kiểu rất thân thiện.

Ba đứa mình lâng lâng đi ra khỏi phòng đó xuống dưới nhà là nhà bạt có 6 bàn ăn, mỗi bàn đủ chỗ cho 10 người. Ba người nhà mình ngồi bàn số 4 cùng với hai anh trai của bà Nancy Pelosi là lãnh đạo phe Thiểu số Hạ viện - từng là Phát ngôn viên Hạ viện và trong vai trò đó là người phụ nữ quyền lực nhất Hoa Kỳ - cùng một số lãnh đạo Quốc hội phe dân chủ khác. Thông thường ra ở những buổi tiếp tân khác thì mỗi người trong số những người mình gặp hôm nay đều là những nhân vật một mình họ là cái đinh của sự kiện nhưng do sự kiện có mặt Tổng thống nên những người kia lại thành ra bình thường hết. Mọi người ăn uống trò chuyện chừng nửa tiếng xong Tổng thống phát biểu. Mình cứ nghĩ rằng buổi gặp sẽ chỉ thoáng qua nhưng Tổng thống Obama đã ở lại và phát biểu gần tiếng rưỡi đồng hồ về nhiều vấn đề, trả lời nhiều câu hỏi. Mình lúc đầu không nghĩ sẽ hỏi han gì vì sợ là nghị trình sẽ chỉ là liên quan đến các vấn đề nội bộ của Đảng nhưng khi thấy có một bác đặt câu hỏi về chính sách với châu Á và cách đối phó với Trung Quốc thì mình nghĩ là thôi bỏ mẹ, phải nói gì về Biển Đông và Bằng Tường thôi. Lúc đó giơ tay xin nói mãi mà chẳng đến lượt nên thôi.

Sau khi Tổng thống nói xong thì đi chào lần lượt một vòng rồi chàng về. Mình đi một vòng quanh các bàn chào hỏi vui vẻ đủ các lãnh đạo Quốc hội Mỹ - rất nhiều người rất quan trọng không tiện kể tên ở đây. Ai mình cũng đưa danh thiếp, nói ngắn gọn là tình hình xung đột với Trung Quốc đang như thế, làm ơn có lời nói tốt cho dân chúng tôi, rằng người trẻ Việt Nam chúng tôi coi Obama như bạn thân, như người lớn lên đá bóng với bọn tôi - we think about him as one of us. Và tất cả mọi người đều cởi mở, thân thiện, đều nói phải ủng hộ Việt nam chứ. Một lãnh đạo hạng nhất của ủy ban tình báo quốc hội nói 2 tuần nữa tao đi Bắc Kinh, trước khi đi tao muốn gặp lại mày để hỏi tình hình Việt Nam. Mình ok ngay tất nhiên. Nói chung hôm nay nhiệm vụ mà lúc đi mình không hề đặt ra nhưng lại có một trách nhiệm công dân phải thực hiện đã được thực hiện ở mức 90% - dù chỉ là truyền một thông điệp. Xin chia sẻ với bạn bè hoàn toàn không có ý kể công hay ra vẻ mình là người yêu nước thương nòi gì cả.

Đấy là về những vấn đề thực chất đã xảy ra, nhưng có một điều này mình phải kể ra vì thuộc một phạm trù gì khác lạ, kiểu như có sự sắp xếp gì của số phận, mình không giải thích được. Việc đó là việc cháu Aki nhà bọn mình. Bố mẹ khoe con thì trên FB này ngày nào mọi người cũng gặp rồi, bọn mình thường cố không bày đặt thêm quá nhưng việc như hôm nay thì phải nói. Trong lúc Tổng thống phát biểu Aki dù tất nhiên chẳng hiểu gì nhưng vẫn ngồi ngoan, chán nhưng rất lịch sự. Trong buổi hôm nay có hai nhân vật một mình một kiểu thì là Tổng thống Obama và Aki. Ở đó không có ai dưới 20 tuổi ngoài Aki và Aki thế nào đó nhận được sự chú ý của rất nhiều nhân vật đặc biệt quan trọng theo những cách mình không thể hình dung nổi. Vị lãnh đạo ủy ban tình báo quốc hội đưa danh thiếp cho Aki mà không đưa cho mình. Một vị lãnh đạo khác của phe Dân chủ trong quốc hội đang nói chuyện với mình thì nhìn thấy Aki với mẹ đứng ở xa liền bảo để tao ra chào con mày xong ra bắt tay chào Aki hỏi thăm rất là dễ thương. Aki tính hay ngượng, xấu hổ, trả lời lí nhí nhưng không hiểu sao nhận được sự ưu ái vô cùng của những người quan trọng hạng nhất Hoa Kỳ từ bà Pelosi đến ông A, ông B. Mọi người gọi Aki là Youngest Democrat in the house - Dân chủ viên trẻ nhất nhà. Hai ba người còn nói con mày sau này làm Tổng thống làm mình phải trả lời là không, bọn tao không có những khát khao lớn đấy mà chỉ mong cháu lớn lên được làm người tự do, có nhân phẩm, tự trọng. Mình nghĩ là đêm nay Aki có lẽ là đứa trẻ 6 tuổi may mắn nhất địa cầu khi được Tổng thống và các lãnh đạo Hoa Kỳ bắt tay, hỏi thăm. Mình thấy cái điều này thật là một sắp xếp kỳ lạ trong đời một người, không biết rồi sau này con trai lớn lên với hành trang như thế này thì sẽ là tốt hay là không tốt cho cháu. Mình chỉ dám nghĩ là thôi là cha mình đã cố gắng mang đến cho con trai mình những gì là tốt nhất trên đời và mong rằng số phận sẽ có cách để chỉ dẫn con sống cuộc đời có ý nghĩa, có ích nhất.

Mình nghĩ rằng vì đây là lần đầu tiên được gặp Tổng thống nên mình đang trải qua một cảm giác xúc động sâu xa vô cùng, rung động đến tận sâu thẳm nhất trong tâm can. Nhưng mình biết và tin rằng từ giờ trở đi những việc này sẽ xảy ra với mình thường xuyên hơn, cho đến lúc mà sẽ trở thành việc bình thường. Mình mong rằng với lợi thế về hình thức và quan hệ như mình có thì mình sẽ có thể giúp làm giảm đi những nỗi khổ cho người dân quê mình, đồng thời mình cũng nhân dịp này nói luôn mình hoàn toàn không có mong muốn dù kể là có cơ hội, dù kể cả khi Việt Nam đã thay đổi đi theo con đường cải cách và dân chủ hơn, để mà đi về đảm đương vai trò gì trong chính quyền hay làm một chính trị gia Việt Nam. Đừng ai mất công bảo mình có muốn cũng không được vì mình dù có cho cũng không lấy. Cái văn hóa Việt Nam ta 100 năm nữa vẫn còn bạc và ác và mình thà là ở xa để giúp thay đổi những nếp sống tồi tàn đấy còn hơn là đem thân vào chốn hàm chó vó ngựa để rồi phí mất cái cuộc đời có ý nghĩa đi.

Cảm ơn những lời động viên và cổ vũ của bạn bè gần xa.